In onze serie over brouwerijen in Oud-West is het na Jeronimo (De Wester 5, 2018), Mannenpap (De Wester 3 2019) en Oersoep (De Wester 6, 2019) nu de beurt aan Nevel. De laatste in deze serie, tenzij we een brouwerij over het hoofd hebben gezien. Maar dat horen we dan graag. Nevel en Oersoep zijn praktisch buren van elkaar. Beide brouwerijen bevinden zich in het Honigcomplex. Nog wel. Want eind volgend jaar wordt een deel van het complex gesloopt. Nevel moet dan een andere bestemming gevonden hebben.
Al deze ambachtelijke brouwerijen hebben gemeen dat ze zijn ontstaan uit een hobby. Niet zelden een uit de hand gelopen hobby, maar met liefde voor het vak. En wie wil er nu niet van een hobby zijn beroep maken? Dat is bij Nevel niet anders. De Wester wordt enthousiast ontvangen door eigenaar Mattias Terpstra. Hij is 27 jaar oud, geboren in de Schoolstraat in Bottendaal en in dat ouderlijk huis woont hij nu weer, nadat zijn ouders verhuisd zijn.
‘Tijdens mijn studie natuurkunde leerde ik Vincent Gerritsen kennen,’ begint Mattias. ‘Dat was in 2011. Ik was nét aan mijn studie begonnen, Vincent een paar jaar eerder. Thuis probeerde ik al een beetje creatief te koken, experimenteren met kruiden, fermenteren enzo. Vincent hield zich al bezig met het maken van Honingwijn. We begonnen met een aantal andere studenten eerst op de universiteit met bier brouwen. Om het spannend te maken werkten we meteen met kruiden. Van dat clubje studenten bleken Vincent en ik het meest enthousiast; er was meteen een klik tussen ons en we wilden wel een stapje verder gaan. We gingen daarna bier brouwen bij mijn moeder in de keuken in de Schoolstraat. Speciaal bier begon toen net een beetje populair te worden.’
Na een paar jaar bierbrouwen bij moeders in de keuken, borrelde ook het idee om er professioneel mee aan de slag te gaan. Mattias en Vincent staken links en rechts hun licht op en in 2014 waren ze er klaar voor. ‘We konden een aantal ketels van Oersoep overnemen en we huurden het oude foodlab van Honig,’ gaat Mattias verder. ‘Daar hadden we de beschikking over twaalf vierkante meter. Dat was wel behelpen. We kozen voor de naam Katjelam.’ Volgens Van Dale betekent dat stomdronken, terwijl je speciaal bier juist drinkt vanwege de smaakbeleving en niet voor de alcohol. Dat vonden en vinden Mattias en Vincent ook, dus toen ze twee jaar later écht professioneel met de brouwerij aan de slag gingen, werd de naam veranderd in Nevel. ‘In die twee Katjelam-jaren deden we praktische ervaring op en hebben we heel veel informatie verzameld over hoe je een bedrijf voert. We schreven een bedrijfsplan. Vincent stopte met studeren en ik rondde mijn studie met een bachelor af. We wisten de financiering rond te krijgen met behulp van familie, vrienden en de bank. In de Honig was deze plek nog vrij: zeshonderd vierkante meter.’
Naast enkele metershoge ketels wordt deze ruimte vooral gevuld met tientallen houten vaten. Elk vat goed voor 220 liter bier. Voordat het bier uit zo’n houten vat verkocht kan worden, moet het daarin één jaar rijpen en daarna nog drie maanden op de fles. Zodoende kon er pas twee jaar geleden écht volledig gebrouwd en verkocht worden. Vorig jaar lag de totale productie op 35.000 liter. Dit jaar hoopt de brouwerij 50.000 liter te kunnen produceren.
Bij dat productieproces onderscheidt Nevel zich van andere speciaalbieren. Nevel maakt enkel gebruik van wilde gisting. Dat doet Oersoep ook, maar die hebben daarnaast ook nog andere bieren in productie. ‘Ik geloof dat er verder nog maar twee brouwerijen in Nederland zijn die dat doen,’ vertelt Mattias. ‘Daarnaast ligt de focus op 100% natuurlijke grondstoffen. Die oogsten we zelf of we kopen ze rechtstreeks bij kleine, lokale, duurzame telers. Zo plukken we kersen in een boomgaard in Lent, vlierbloesem bij een verlaten fort aan de Waal en verzamelen allerlei kruiden uit een voedselbos. Wouter van Eck heeft zo’n voedselbos in Groesbeek, maar in Nijmegen heb je er ook al twee. Die lokaliteit is erg belangrijk en daar betalen we een eerlijke prijs voor. Zo gebruiken we szechuanpeper en bereklauwzaad in witbier. Toevallig ooit samen terecht gekomen in een bier, omdat ze naast elkaar groeiden. Hoe de combinatie van verschillende kruiden in het productieproces gaat uitvallen, weet je nooit van tevoren. Dat is altijd weer een verrassing: in nevelen gehuld, vandaar de naam Nevel.’
Wilde gisting heeft zijn tijd nodig. Dat heeft gevolgen voor de productieprijs, want die ligt daardoor hoger. De bieren hebben veelzeggende namen als Alm, Erve, Rust of Weide. Dat zijn de vaste bieren. Daarnaast zijn er seizoenbieren zoals nu Meander, een lentebier. Specials zijn er het hele jaar door. Alm, een wit blond bier, won een gouden medaille bij de Dutch Beer Challenge. Rust, een licht speciaalbier, werd in januari tot lekkerste bier verkozen bij de Nijmeegse Bierfeesten.
‘We hebben de focus ook gericht op restaurants,’ gaat Mattias verder. ‘Veel sommeliers zijn erg geïnteresseerd in ons speciaalbier als volwaardig alternatief voor wijn. Sommigen denken wijn of cider te proeven bij onze bieren. Bistro Flores aan het Kelfkensbos en De Nieuwe Winkel bij de Hessenberg zijn vaste afnemers.’ Het laatste restaurant is één van de 39 genomineerden uit 13 landen om beste groenterestaurant van de wereld te worden.
De distributie van de bieren heeft Nevel grotendeels in eigen hand. Dagelijks staan er vijf personen bij de bierbrouwerij op de werkvloer. In diverse kroegen en restaurants, zoals de Opera, Deut, Vanouds, In de Blaauwe Hand, Credible en Limus heeft men Nevel op de fles. Op het Honigcomplex kan men vanaf 6 juni weer naar het proeflokaal van Nevel. Meer info op: https://nevel.org