Terug naar het Waterkwartier met Ronald Ruijters

Zijn vader Anton was de initiatiefnemer om de V1-bominslag op 18 februari 1945 op de hoek van de Waterstraat en de Biezenstraat jaarlijks te herdenken. In één klap vielen er vier doden, vele gewonden en werden 26 huizen geheel of gedeeltelijk verwoest. Eén keer per vijf jaar is er een grote, officiële herdenking. Daar is vader Anton echter niet meer bij. Hij overleed in 2013, maar zijn zoon Ronald heeft met veel toewijding en nieuw elan het werk van zijn vader voortgezet. Met hem gaan we terug naar het Waterkwartier.

IJsselstraat

‘We kunnen het beste bij mijn vader beginnen,’ vertelt Ronald. ‘Hij is in 1930 geboren aan de Oude Haven in de benedenstad. Enkele jaren later verhuisde het gezin naar het Waterkwartier. Eerst de Rijnstraat, nog even de Waalstraat en in 1934 naar de IJsselstraat nummer 8. Het was een groot gezin. Vijf jongens en vijf meisjes. Pa was de op één na jongste. Het klinkt gek, maar hij was al oom, voordat hij geboren werd. Zijn jongste zus is altijd in de IJsselstraat blijven wonen. Bijna de hele familie is in het Waterkwartier gebleven en woonde onder andere aan de Niersstraat en de Biezenstraat. Mijn moeder woonde aan de Weurtseweg. Ik heb me laten vertellen dat ze elkaar op station hebben leren kennen. Mijn moeder moest elke dag met de trein naar Arnhem, want ze werkte op het hoofdkantoor van de Postgiro daar. Pa werkte bij Patria, een kinderwagenfabriek aan de Weurtseweg en later bij Vihamij, een groothandelsbedrijf.’

Schipbeekstraat

Mijn ouders trouwden in 1966 en woonden aanvankelijk in bij mijn oma tot een jaar later, in mei 1967, een tweeling zich aandiende. ‘Dat waren mijn broer en ik,’ gaat Ronald verder. ‘Mijn ouders hebben daarna nooit meer moeite gedaan kinderen te krijgen, want de kans dat het er weer meteen twee zouden worden, was levensgroot aanwezig. Het zit in de familie. Ze kregen een huis toegewezen aan de Joubertstraat. Daar zijn ze tot 1972 blijven wonen. Daarna verhuisden we naar de Adagiostraat in Neerbosch-Oost. Voor het lager onderwijs ging ik naar de Berberisschool. Dit werd later de Zonnewende.’

‘Omdat mijn hele familie in het Waterkwartier woonde, kwam ik daar heel vaak. Dan logeerde ik wel eens bij mijn vrijgezelle tante. Vooral met carnaval stond het Waterkwartier op zijn kop. Veel straten waren versierd, waarbij de Schipbeekstraat meestal de show stal. Daar was het van deur tot deur versierd. Mijn broer en ik liepen ook eens mee in de optocht. Het Gemeenschapshuis vervulde een centrale rol in de wijk.’

VGZ

Ronald ging na de lagere school naar de mavo, havo en uiteindelijk de heao. ‘Ik wilde vroeger bioloog worden. De bossen en de vrije natuur, dat lag me na aan het hart. Ik zou je vierkant uitgelachen hebben, wanneer je me vertelde dat ik bij het ziekenfonds terecht ging komen. Maar dat is wel gebeurd, bij het VGZ. De grootste in de regio en van oudsher een Nijmeegs bedrijf. Maatschappelijk betrokken zijn, dat vind ik belangrijk en ik kan er heel goed mijn ei kwijt. Ik vervulde een aantal managementtaken, maar zit sinds vorig jaar weer wat meer in het werkveld. Dichter bij de mensen, waar het tenslotte om gaat. Het is mijn eerste werkgever, ja. Ik ben in heel veel dingen erg honkvast. De aard van het beestje, denk ik. Dit jaar ook twintig jaar getrouwd. Met Annelies. We hebben twee dochters, Lisanne en Aniek en we wonen met veel plezier in Hees.’

Ronald voor de woning in de IIsselstraat

PGEM

‘Mijn vader was een hele verdienstelijke voetballer. Hij speelde in de spits en werd met S.C.H. 1 kampioen in het seizoen 1954-1955. Soms stonden er wel vijfduizend toeschouwers langs de lijn. De elftalfoto staat nog in het boek ‘S.C.H. 90 jaar’ van Maarten Omvlee. Later heeft hij gevoetbald bij sc Bemmel en is hij trainer/speler geworden bij Ewijk. Ikzelf voetbalde een tijd bij Blauw-Wit aan de Energieweg. Daar heb ik met het A1-elftal in de hoogste klasse van Nederland gespeeld en dus voetbalden we tegen gerenommeerde tegenstanders als N.E.C., Vitesse en de Graafschap. Daarna heb ik me laten overhalen om bij sc PGEM te gaan voetballen. In feite een bedrijfsclub onder de rook van de centrale. Ik was vaak de laatste man of voorstopper. In 2005 werd ons door wethouder Depla te verstaan gegeven dat we er weg moesten, vanwege de stadsbrug die daar moest komen. Ik was inmiddels voorzitter van de club. Allerlei onderhandelingen, ook met S.C.H., liepen op niks uit. We wilden graag onze eigen identiteit behouden. Ondanks de hulp van de juristen van de KNVB voer je eigenlijk al van meet af aan een verloren strijd tegen de gemeente. Na vier jaar hebben we de handdoek in de ring gegooid. Met pijn in het hart. De club heeft 74 jaar bestaan. Wat me nog het meeste zeer doet, is dat het terrein waar het om ging nog steeds braak ligt.’

V1

We gaan terug naar waar we dit artikel mee begonnen. De V1-bominslag. Ronald: ‘Mijn vader was vijftien toen het gebeurde, maar de hele oorlog heeft een onuitwisbare indruk op hem gemaakt. Hij heeft meerdere bom- en granaatinslagen meegemaakt en vooral op die leeftijd laat je dat nooit meer los. Maar op hem niet alleen. Hij is altijd blijven praten met mensen die verhalen uit die periode hebben, want die verhalen mochten nooit verloren gaan. Samen met Jo Janssen, wiens vader vroeger met een melkkar door de wijk reed, en steenhouwerij G. van Leeuwe kon hij een plaquette ontwerpen en laten maken. Deze werd in 2010 onthuld en toen was ook de eerste herdenking. In dit jaar heb ik een nieuwe uitgave van een begeleidend boekje kunnen maken met nóg meer verhalen en getuigenissen van mensen die erbij zijn geweest. En dan merk je dat het steeds meer met je doet. Zo ben ik gaan uitzoeken waar die V1 vandaan kwam. Dat bleek vanaf een lanceerbaan in Almelo. Daar ben ik ook gaan kijken. De vliegende bom was bestemd voor Antwerpen. Een beetje uit de koers geraakt. Dat kun je wel stellen, ja. Ik vind het mooi dat ik kan voortzetten waar pa ooit mee begonnen is. Sinds het schooljaar 2016-2017 is de plaquette ter herinnering aan de slachtoffers van de V1-bominslag geadopteerd door Kindcentrum Aquamarijn. Zij zijn sinds de onthulling van de plaquette betrokken geweest bij de meeste herdenkingen. In 2018 is er een herdenkingscomité gevormd om de betrokkenheid van de wijk bij de herdenkingen voor de toekomst te waarborgen. Hierin zitten vertegenwoordigers van de wijkvereniging, Aquamarijn, kloostergemeenschap De Bron, fractie Gewoon Nijmegen en de familie Ruijters als oorspronkelijke initiatiefnemers.

Het boekje ‘V1 bominslag 18 februari 1945 in het Waterkwartier Een dag om nooit te vergeten’ is te bestellen voor € 8,50 (als je in het Waterkwartier woont) of € 12,50 (met verzendkosten) via e-mail ronaldruijters@hotmail.com

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.